"SEMAFOR": podjęliśmy próbę przekazywania na łamach "Semafora" informacji i wiadomości, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników; informacji których nie znajdziecie na łamach oficjalnych dzienników....

WOLNA DROGA: Choć poszukiwanie prostych rozwiązań jest osadzone głęboko w podświadomości, a nieskomplikowany obraz rzeczywistości jest wygodny, nie zmusza do choćby chwilowej zadumy, do uświadomienia prawdy o traconym wpływie na własne losy, na otaczający świat - od poszukiwania prawdy nikt nas nie zwolni.

 
Wtorek, 23 kwietnia 2024 r.
Imieniny obchodzą: Jerzy, Wojciech
 
Roczniki:  2001200220032004200520062007200820092010
201120122013201420152016201720182019
Numery:    
()   -  
Dekomunizacja
1 kwietnia 2016 r. Sejm przyjął, zaproponowaną przez Senat, ustawę o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Krótka, z siedmiu artykułów złożona ustawa, odnosi się do kwestii od lat obecnych w dyspucie publicznej.

Najistotniejszy jest generalny zakaz nadawania zabronionych nazw. Oto nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, nadawane przez jednostki samorządu terytorialnego, związki samorządowe lub metropolitalne nie mogą upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w inny sposób takiego ustroju propagować. Za propagujące komunizm w rozumieniu ustawy uważa się także nazwy odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944-1989.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że przy okazji formułowania zakazu ustawodawca dokonał również radykalnej, negatywnej oceny suwerenności PRL. Ocena oczywista dla historyków, nie ma jednoznacznego odniesienia w legislacji.
Nie zmienia to faktu, iż w wielu przypadkach ustalenie, czy osoba, wydarzenie symbolizują komunizm, nie będzie łatwe, m.in. ze względu na działania władz PRL, chętnie wykorzystujące do swoich celów symbolikę innych ruchów politycznych, począwszy od PPS, a na radykalnych ugrupowaniach emigrantów po Powstaniu Listopadowym (Gromady Ludu Polskiego Grudziąż i Humań) kończąc.
Uchwały jednostek samorządu terytorialnego są poddane kontroli tzw. następczej, polegającej na zbadaniu ich zgodności z prawem przez wojewodę, reprezentującego rząd w terenie. W przypadku uchwały niezgodnej z prawem wojewoda stwierdza jej nieważność. Stwierdzenie przez wojewodę nieważności uchwały nadającej nazwę budowli, obiektowi lub urządzeniu użyteczności publicznej, w zakresie w jakim narusza ustawę, wymaga opinii Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu potwierdzającej tę niezgodność. Wojewoda może także zasięgnąć opinii Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Opinie te są przedstawiane wojewodzie niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 2 tygodni od dnia doręczenia żądania wojewody. Oczekiwanie na opinie wstrzymuje bieg terminu na stwierdzenie nieważności aktu, nie ma więc obawy, że opóźnienie IPN lub ROPWiM spowoduje wygaśnięcie uprawnienia wojewody do stwierdzenia nieważności uchwały.
Niekiedy, np. ze względu na silny konflikt polityczny, władze jednostki samorządu terytorialnego wzbraniają się przed wyciągnięciem konsekwencji z decyzji wojewody. W takich okolicznościach wojewoda może czasem zastąpić sejmik czy radę i zadecydować za nie. Tak jest również w odniesieniu do spraw uregulowanych w przepisach naszej ustawy, Jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody, nie zostanie nadana nowa nazwa, a jej nadanie jest konieczne do oznaczania adresów, wojewoda wydaje zarządzenie zastępcze, w którym nadaje nazwę zgodną z naszą ustawą. Wydanie zarządzenia zastępczego w sprawie nadania nazwy drodze wewnętrznej wymaga uzyskania pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest ona zlokalizowana. Do czasu nadania nowej nazwy stosuje się nazwę dotychczasową.
Pisma oraz postępowania sądowe i administracyjne w sprawach dotyczących ujawnienia w księgach wieczystych oraz uwzględnienia w rejestrach, ewidencjach i dokumentach urzędowych zmiany nazwy dokonanej na podstawie ustawy są wolne od opłat.
Zmiana nazwy dokonana na podstawie ustawy nie ma wpływu na ważność dokumentów zawierających nazwę dotychczasową.
Dotąd relacjonowałem skutki przyjęcia, przez organ samorządu terytorialnego, nazwy naruszającej omawianą ustawę już po jej wejściu w życie. Nie wydaje się jednak, by mogło to być częste zjawisko, bowiem nie często w samorządzie przewagę mają środowiska wprost odwołujące się ustroju totalitarnego.
Wiele jest natomiast na terenie kraju tzw. nazw miejscowych, które nie były zmieniane od dziesięcioleci i nadane zostały jeszcze przed 1989 r., w PRL. To głównie ich dotyczy omawiana ustawa. Przepis przejściowy stanowi, iż obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, upamiętniające osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujące taki ustrój w inny sposób, właściwe organy jednostek samorządu terytorialnego albo związków takich jednostek lub związków metropolitarnych, zmienią w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. W przypadku niewykonania tego obowiązku wojewoda wydaje zarządzenie zastępcze, w którym nadaje nazwę zgodną z wymaganiami, w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym upłynął dwunastomiesięczny termin. Wydanie takiego zarządzenia wymaga opinii Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu potwierdzającej niezgodność nazwy obowiązującej w dniu wejścia w życie ustawy z zasadami. Wojewoda może także zasięgnąć opinii Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Obecnie czeka na podpis Pana Prezydenta. 25 lat po zniesieniu politycznego monopolu PZPR Parlament ocenia, że musi nakazać usunięcie symboliki totalitarnej z przestrzeni publicznej…    
Piotr Świątecki


  Komentarze 2
  Dodaj swój komentarz
~
Copyright "Wolna Droga"
[X]
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.