"SEMAFOR": podjęliśmy próbę przekazywania na łamach "Semafora" informacji i wiadomości, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników; informacji których nie znajdziecie na łamach oficjalnych dzienników....

WOLNA DROGA: Choć poszukiwanie prostych rozwiązań jest osadzone głęboko w podświadomości, a nieskomplikowany obraz rzeczywistości jest wygodny, nie zmusza do choćby chwilowej zadumy, do uświadomienia prawdy o traconym wpływie na własne losy, na otaczający świat - od poszukiwania prawdy nikt nas nie zwolni.

 
Piątek, 29 marca 2024 r.
Imieniny obchodzą: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
 
Roczniki:  2001200220032004200520062007200820092010
201120122013201420152016201720182019
Numery:    
()   -  
Święto
11 listopada jest Święto Niepodległości. Większość z nas, Polaków, kojarzy to święto z przejęciem władzy przez Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego. Nie każdy już pamięta o tym, o czym i „piłsudczycy” wspominali niechętnie, iż władzę tę Komendant przejął z rąk członków Rady Regencyjnej – najwyższego organu Królestwa Polskiego w stanie organizacji; organu powołanego przez niemieckich i austriackich zaborców. Rada Regencyjna potrafiła jednak 7 października 1918 r., ponad miesiąc jeszcze przed przyjazdem Piłsudskiego z Magdeburga, wydać orędzie obwieszczające niepodległość. Gdyby losy polityczne ułożyły się inaczej, to ta data byłaby zapewne uznawana za termin odrodzenia Polski.

Dziś przypomnę kilka interesujących aktów prawnych z pionierskiego okresu, wiążących się z tematyką „Kolei na prawo”, zachowując oryginalną chronologię.
26 października 1918 r. Rada Regencyjna utworzyła dekretem Ministerstwo Komunikacji (obok Ministerstw Spraw Wojskowych, Aprowizacji i Spraw Zewnętrznych). 11 listopada 1918 r. Rada przekazała dowództwo wojsk polskich Piłsudskiemu, a 14 listopada – rozwiązała się, zlecając mu tymczasowo pozostałe swoje zadania.
Tego samego, 14 listopada 1918 r. Piłsudski wydał dekret kierowany do Rządu, domagający się przedstawienia propozycji organizacji tymczasowych władz Republiki Polskiej (takiej właśnie używano wówczas terminologii). Rząd szybko się uwinął i już 22 listopada 1918 r., opierając się na przedłożeniu Prezydenta Ministrów Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki, Józef Piłsudski wydał dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej. Sam, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa, objął najwyższą władzę do czasu zwołania Sejmu Ustawodawczego. Projekty ustawodawcze uchwalone przez Radę Ministrów podlegać miały zatwierdzeniu przez Naczelnika i uzyskiwać moc obowiązującą z chwilą publikacji w Dzienniku Praw Państwa Polskiego.
W ustalonym wówczas trybie przyjęto następnie kilka istotnych aktów. Były wśród nich dwa dekrety z 23 listopada 1918 r. odpowiadające ówczesnemu, lewicowemu stanowi nastrojów: o ośmiogodzinnym dniu pracy i o sekwestrze zakładów przemysłowych zarządzanych wcześniej przez byłe władze okupacyjne.
16 grudnia 1918 r. wydany został dekret w przedmiocie przymusowego zarządu państwowego, ustanawianego nad mieniem ruchomym i nieruchomym, należącym wcześniej do obcych instytucji. Przymusowym zarządem można było również obejmować zakłady użyteczności publicznej i przedsiębiorstwa, których dalsze funkcjonowanie pod nieobecność właścicieli było w interesie państwa. Na marginesie warto wskazać, że właśnie dekret w sprawie przymusowego zarządu państwowego był wykorzystywany w PRL do nacjonalizacji licznych przedsiębiorstw.
7 lutego 1919 r. wydany został dekret w przedmiocie tymczasowych przepisów o zarządzie drogami kołowymi, powierzający zwierzchni zarząd nad tą dziedziną Ministrowi Robót Publicznych, powołującemu dzielnicowe zarządy dróg kołowych. Drogi kołowe zostały podzielone na powiatowe i gminne i przyporządkowane tym szczeblom samorządu terytorialnego.
Tego samego dnia, 7 lutego 1919 r., dekretem przekazano Ministrowi Komunikacji prawo wydania przepisów o przewozie pasażerów, bagażu i towarów oraz ustalania taryf na kolejach polskich, a kolejnym, wydanym tego samego dnia - powierzono Ministerstwu Komunikacji zarząd wszystkich kolei zbudowanych przez b. władze okupacyjne.
Nazajutrz, 8 lutego 1919 r., wyposażone tak hojnie ministerstwo otrzymało – kolejnym dekretem – nową nazwę – Ministerstwa Kolei Żelaznych. Popołudniowy dekret z 8 lutego 1918 r. ustanowił natomiast tymczasową Kasę Przezorności pracowników Kolei Państwowych Polskich w b. zaborze rosyjskim. Zadaniem kasy było przejęcie aktywów emerytalnych od Rosji oraz obowiązków zapomogowych wobec pracowników kolei i ich rodzin.
Sejm ustawodawczy 20 lutego 1919 r. powierzył Józefowi Piłsudskiemu dalsze sprawowanie urzędu Naczelnika Państwa do czasu uchwalenia Konstytucji. Tymczasem administracja Rzeczypospolitej dalej porządkowała chaos pozostawiony przez zaborców i organizowała odbudowę kraju w warunkach wojennych.
Minister Kolei Żelaznych wydał 20 marca 1919 r. rozporządzenie o obliczaniu opłat za przewóz siana i słomy, a 24 marca 1919 r. skrócił dopuszczalny czas ładowania wagonów węglem w Zagłębiu Dąbrowskim do 6 godzin, pod groźbą obciążenia tzw. osiowym.
26 marca 1919 r. kolejne rozporządzenie Ministra obniża taryfę na przewóz w ładunkach wagonowych cegieł, dachówek i rur drenowych (odbudowa!), zaś następne, z 27
marca 1919 r., wprowadza bilety ulgowe dla pątników pielgrzymujących do Częstochowy.
11 kwietnia 1919 r. Sejm, trzema kolejnymi ustawami (!) podjął decyzje o budowie nowych linii kolejowych: Łódź – Kutno – Płock, Płock – Sierpc i Kutno – Strzałków.
Będziemy jeszcze w „Kolei na prawo” wracać do Dwudziestolecia.
Piotr Świątecki


  Komentarze 2
  Dodaj swój komentarz
~
Copyright "Wolna Droga"
[X]
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.